Τελευταία Ενημέρωση στις 10/12/2017 από την Areti Drakaki
Συχνά χρησιμοποιούμε τους όρους Θλίψη – Μελαγχολία ή Κατάθλιψη, θέλοντας να περιγράψουμε παρόμοιες συναισθηματικές καταστάσεις. Υπάρχουν όμως ουσιαστικές διαφορές μεταξύ τους.
Η θλίψη προέρχεται από κάποια απώλεια και είναι ένα υγιές και χρήσιμο συναίσθημα. Ο άνθρωπος είναι αναγκασμένος να βιώνει απώλειες, έστω και μικρές, από την αρχή της ζωής του, οι οποίες συνοδεύονται από αντίστοιχα αισθήματα θλίψης (π.χ. η απώλεια του αποκλειστικού ενδιαφέροντος των γονέων με την έλευση ενός δεύτερου παιδιού, ο σταδιακός αποχωρισμός από τους γονείς, κ.λπ).
Στην ενήλικη ζωή, παραδείγματα απωλειών μπορεί να είναι ο χωρισμός από μια συντροφική σχέση, κατά τον οποίο θα βιώσουμε αισθήματα θλίψης που σχετίζονται με την απώλεια του αγαπημένου προσώπου. Άλλο παράδειγμα μπορεί να είναι η απώλεια της εργασίας, που προκαλεί, μεταξύ άλλων συναισθημάτων, και αισθήματα θλίψης.
Η θλίψη λοιπόν είναι μια μορφή πένθους. Όταν νιώθουμε θλίψη, έχουμε έντονα αρνητικά συναισθήματα αλλά νιώθουμε ζωντανοί. Η συναισθηματική επεξεργασία μιας απώλειας, όσο επώδυνη κι αν είναι, μας βοηθάει να προχωρήσουμε στη ζωή μας.
Στην περίπτωση όμως της κατάθλιψης μπορούμε να πούμε ότι συμβαίνει το αντίθετο: Ο άνθρωπος που πάσχει από κατάθλιψη δεν αισθάνεται θλίψη. Αυτό μπορεί να ακούγεται οξύμωρο, δεδομένου ότι οι άνθρωποι που έχουν κατάθλιψη, βιώνουν μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση, που είναι πραγματική και σοβαρή.
Το άτομο δεν κατάφερε – είτε γιατί δεν του επιτρεπόταν, είτε γιατί βίωσε τραυματικές καταστάσεις που ήταν δύσκολο να διαχειριστεί – να επεξεργαστεί τις απώλειες στη ζωή του κι έτσι «μονώθηκε» συναισθηματικά.
Μην μπορώντας το άτομο να βιώσει θλίψη, αποκλείει συχνά κι άλλα συναισθήματα, και τελικά νιώθει κενό. Τα αισθήματα κενού που αισθάνονται οι άνθρωποι με κατάθλιψη είναι μια σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο εννοιών.
Το άτομο καταλήγει να εναποθέτει την επίλυση όλων των προβλημάτων στους άλλους – κάτι το οποίο όμως το οδηγεί να βιώνει συνεχείς ματαιώσεις κι ενισχύει έτσι τα αισθήματα κενού. Ο άνθρωπος που αισθάνεται «νεκρωμένος» συναισθηματικά, καταλήγει να παραιτείται από τη ζωή.
Θλίψη – Κατάθλιψη
Συμπερασματικά αναφέρουμε ότι η θλίψη είναι μια υγιής συναισθηματική κατάσταση, ενώ η κατάθλιψη αποτελεί σοβαρή, και αρκετά συχνή, ψυχική διαταραχή, που μπορεί όμως να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με την κατάλληλη θεραπεία.
1 Σχόλιο.
Πραγματικά πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Είναι πολύ σημαντικός ο διαχωρισμός του αισθήματος της θλίψης από την κατάθλιψη. Μιας φυσιολογικής συναισθηματικής κατάστασης, από μια ψυχική διαταραχή. Δυσάρεστες καταστάσεις που εύκολα συγχέονται, ιδιαίτερα όταν τις βιώνει κανείς. Προσωπικά έχω περάσει μία περίοδο κατάθλιψης, κατά την οποία απευθύνθηκα σε ειδικό και την ξεπέρασα. Ωστόσο ακόμα δυσκολεύομαι να διαχειριστώ τη θλίψη, κυρίως γιατί φοβάμαι ενδεχόμενη υποτροπή. Διαβάζοντας το άρθρο ξεκαθαρίζουν πολλά που ήταν μπερδεμένα μέσα μου. Το σημαντικό είναι να μπορέσει κανείς να διακρίνει τις δύο καταστάσεις και να μην διστάσει να απευθυνθεί σε ψυχολόγο σε περίπτωση κατάθλιψης. Ο όρος ‘σοβαρή ψυχική διαταραχή’ μπορεί να ακούγεται τρομακτικός, αλλά με τη βοήθεια ειδικού η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί.